سینوزیت در کودکان؛ از علائم تا درمان

سینوزیت در کودکان، یکی از مشکلات شایع است که معمولاً به عنوان عفونت پارانزال سینوس‌ها شناخته می‌شود. در کودکان، سینوزیت ممکن است به دلیل عواملی مانند عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، آلرژی‌ها در ساختار بینی و سینوس‌ها رخ دهد. این وضعیت می‌تواند به علت تورم و التهاب در مخاط بینی و سینوس‌ها، باعث علائمی مانند خستگی، سر درد، تب، خلط بینی و درد یا فشار در نواحی چشمان شود. درمان موثر سینوزیت نیازمند تشخیص صحیح و به موقع و انجام درمان‌های مختلف از جمله استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌هیستامین‌ها، مکمل‌های خانگی و در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی هم باشد.

در ادامه به بررسی انواع، علائم و درمان سینوزیت کودکان می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

انواع سینوزیت در کودکان

سینوزیت در کودکان می‌تواند به صورت چندین نوع مختلف ظاهر شود که عبارتند از:

1. سینوزیت کوتاه مدت (حاد)

علائم این عفونت کمتر از 12 هفته طول می‌کشد و پس از اقدامات درمانی مناسب بهبود می‌یابد.

2. سینوزیت طولانی مدت (مزمن)

علائم بیماری بیشتر از 12 هفته طول می‌کشد.

3. سینوزیت مکرر

عفونتی است که به صورت مکرر عود می‌نماید.

علت سینوزیت در کودکان

مسدود شدن سینوس‌ها با ترشحات می‌تواند موجب رشد باکتری‌ها شود که نتیجه‌ی آن سینوزیت یا عفونت سینوس است.

باکتری‌هایی که اغلب باعث ایجاد سینوزیت می‌شوند عبارتند از:

• استرپتوکوک پنومونی
• هموفیلوس آنفولانزا
• موراکسلا کاتارالیس

علائم سینوزیت در کودکان

• گرفتگی بینی
• ترشحات غلیظ از بینی
• ترشح پشت گلو
• سردرد
• سرفه
• درد در محل سینوس‌ها
• تب
• از دست دادن حس بویایی

کودکانی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به سینوزیت قرار دارند

سینوزیت کودکان معمولاُ به دنبال یک عفونت در دستگاه تنفس فوقانی و یا سرماخوردگی ایجاد می‌شود. سرماخوردگی می‌تواند باعث تورم سینوس‌ها و انسداد آنها شود. آلرژی نیز می‌تواند باعث ایجاد التهاب و افزایش مخاط شود. سایر مواردی که احتمال ایجاد سینوزیت در کودکان را افزایش می‌دهد عبارت است از:

• ناهنجاری و شکل غیرطبیعی بینی
• عفونت دندان
• آسیب دیدگی بینی
• وجود جسم خارجی در بینی
• ناهنجاری در سقف دهان مانند شکاف کام
• اختلال در ترشح اسید معده مانند ریفلاکس معده
• سندرم نقص ایمنی و فیبروز کیستیک
• بزرگ بودن آدنوئید (بافتی که پشت بینی قرار گرفته است)

کم بودن آنتی بادی و یا اختلال در سیستم ایمنی بدن می‌تواند شرایطی را برای ابتلا به سینوزیت مزمن در کودکان ایجاد کنند.

کلینیک تخصصی خورشید بهترین کلینیک درمان آسم و آلرژی در تهران است که به منظور رفاه مراجعین راه اندازی شد و قادر به نمونه گیری جهت انجام کلیه آزمایشات و  تست های تشخیصی تخصصی RIDA، تشخیص آلرژی های غذایی، آسم و رینیت و سایر تست های تخصصی می باشد.

تشخیص سینوزیت در کودکان

پزشک متخصص گوش و حلقی و بینی ابتدا سوالاتی در مورد علائم و سابقه‌ی بیماری‌هایی که کودک شما داشته است می‌پرسد. سپس معاینات فیزیکی از گلو و بینی کودک انجام می‌دهد. در برخی موارد جهت بررسی‌های دقیق‌تر لازم است آزمایش‌های بیشتری انجام شود مانند:

• تصویر برداری با اشعه ایکس از سینوس‌ها
• سی‌تی اسکن از سینوس‌ها: سی‌تی اسکن می‌تواند تصاویری با جزئیات دقیق از سر نشان دهد.
• کشت از سینوس‌ها: جهت کشت سینوس‌ها ابتدا با سواب یک نمونه از ترشحات بینی تهیه می‌شود و سپس جهت بررسی نوع باکتری و یا سایر میکروب‌ها، این نمونه کشت داده می‌شود.

درمان سینوزیت در کودکان

درمان سینوزیت در کودکان با توجه به علائم، سن و وضعیت سلامت عمومی کودک انجام می‌شود.

درمان سینوزیت حاد کودکان

سینوزیت حاد کودکان در اغلب موارد خود به خود بهتر می‌شود. در صورتی که علائم بهبودی پس از مدتی مشاهده نشود داروهای زیر پیشنهاد می‌شود:

• آنتی بیوتیک‌ها: اگر باکتری‌ها علت سینوزیت باشند داروهای آنتی بیوتیک می‌توانند موثر باشند. در صورتی که علائم سینوزیت 3 الی 5 روز بعد از مصرف آنتی بیوتیک بهبود نیافت ممکن است داروی آنتی بیوتیک دیگری تجویز شود.
• داروهای آلرژی: آنتی هیستامین‌ها و سایر داروهای آلرژی می‌توانند میزان تورم را کاهش دهند.

استفاده از اسپری‌های بینی بدون نسخه‌ی پزشک به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. این اسپری‌ها می‌توانند علائم بیماری را بدتر کنند.

درمان سینوزیت مکرر در کودکان

سینوزیت مکرر نیز با داروهای آنتی بیوتیک و داروهایی جهت کنترل آلرژی درمان می‌شود.

درمان سینوزیت مزمن در کودکان

1. درمان آنتی بیوتیکی

در صورتی که علت سینوزیت مزمن، باکتری‌ها نباشند مصرف آنتی بیوتیک نمی‌تواند تاثیری در درمان سینوزیت داشته باشد اما در صورتی که پزشک تشخیص دهد باکتری‌ها منجر به بیماری شده‌اند ممکن است کودک شما نیاز به مصرف داروهای آنتی بیوتیک برای یک دوره‌ی طولانی را داشته باشد.

2. داروهای کورتیکواستروئيدی استنشاقی

این داروها به صورت اسپری و یا قطره استروئید تجویز و مصرف می‌شوند

سایر داروهایی که ممکن است تجویز شود عبارت است از: آنتی هیستامین‌ها، داروهای ضد احتقان، اسپری و قطره‌ی سالین و داروهایی برای پاکسازی مخاط

3. واکسن‌های آلرژی یا ایمونوتراپی

در صورتی که آلرژی دلیل سینوزیت مزمن باشد، تزریق واکسن می‌تواند در کاهش حساسیت کودک نسبت به موادی مانند گرده‌ی گیاهان، کنه، گرد و غبار و یا کپک‌ها موثر باشد.

4. عمل جراحی

عمل جراحی گزینه‌ای است که بیشتر برای درمان سینوزیت مزمن بزرگسالان پیشنهاد می‌شود و برای کودکان به جز در موارد ضروری توصیه نمی‌شود.

مراقبت از کودک در هنگام ابتلا به سینوزیت

• هر یک الی دو ساعت 1 لیوان آب و یا مایعات به کودک خود بدهید. مایعات باعث رقیق شدن مخاط می‌شود و باعث می‌شود که مخاط سینوس‌ها راحت‌تر تخلیه شود. همچنین جهت جلوگیری از کم آبی بدن مناسب است.
• شستشو با نمک: شستشوی بینی با نمک باعث مرطوب نگه داشتن سینوس‌ها و بینی می‌شود.
• کمپرس آب گرم: یک حوله‌ی گرم و مرطوب را روی بینی، گونه و چشم‌های کودک قرار دهید تا میزان درد را کاهش دهد.

نتیجه گیری:

سینوزیت یک مشکل شایع در کودکان است که می‌تواند با علائم ناراحت‌کننده‌ای همراه باشد و کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. انواع مختلف سینوزیت از جمله سینوزیت حاد، مزمن و اتمسفری، هر یک نیازمند رویکردهای مختلف درمانی هستند که ممکن است شامل مصرف داروهای ضد التهاب، آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌هیستامین‌ها، استفاده از بخار آب و در موارد شدیدتر، جراحی باشد.

درمان موثر سینوزیت نیازمند شناسایی دقیق به آن است، بنابراین مهم است که هرگونه علامت یا عارضه ناعادی را که ممکن است به سینوزیت اشاره داشته باشد، به پزشک مراجعه و مشاوره کرده و درمان مناسب را به موقع شروع کنید.